مرا با نقش‌های مثبت پذیرفته‌اند/ حق مردم است که تاریخ بدانند

به گزارش «فرهیختگان»، فخرالدین صدیق‌‌شریف یکی از بازیگران پرکار سریال‌های تاریخی است و تا امروز در مجموعه‌‌هایی ازجمله «امیرکبیر»، «شاه‌شکار»، «وزیر مختار»، «پهلوانان نمی‌میرند»، «قائم‌مقام فراهانی»، «کلاه پهلوی» و «معمای شاه» به ایفای نقش پرداخته است. این بازیگر پیشکسوت در سریال «در چشم باد» ایفاگر نقش «حاج قاسم» است؛ یک تهرانی اصیل که به میرزاحسن ایرانی و خانواده‌اش پناه می‌دهد و بعدها با او در کار چاپخانه شریک می‌شود. وی گفته است کاراکتر حاج قاسم را دوست می‌داشت، چراکه خودش بچه تهران است و با شخصیت‌‌هایی اینچنینی آشنایی کامل دارد و در فضایی شبیه تهرانی که قصه سریال در آن می‌گذرد، بزرگ شده است. او همچنین حضور پررنگش در سریال‌‌های تاریخی را ناشی از علاقه شخصی خودش به‌مقوله تاریخ می‌‌داند و تصریح می‌‌کند که مردم هر کشوری باید با تاریخ و فرهنگ‌شان آشنا باشند. این بازیگر تاکید می‌کند قبل از ایفای هر شخصیت تاریخی، سراغ کتاب‌ها و اسناد موجود از او می‌رود تا به شناخت کاملی برسد. به باور صدیق‌‌شریف، سریال در چشم باد یک نگاه واقعی و منصفانه به تاریخ داشته و علاوه‌بر آن کوشیده است بخشی از فرهنگ و هنر فراموش‌شده ایرانیان را نیز به‌نمایش بگذارد. سریال در چشم باد به کارگردانی مسعود جعفری‌جوزانی درحال بازپخش از شبکه ‌آی‌فیلم است. به همین مناسبت گفت‌وگویی با فخرالدین صدیق‌شریف، بازیگر نقش حاج قاسم داشتیم که مشروح آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید.

در کارنامه بازیگری شما علاوه‌بر در چشم باد سریال‌های متعدد دیگری ازجمله امیرکبیر، شاه‌شکار، کلاه پهلوی و معمای شاه به‌چشم می‌‌خورد. این حضور پررنگ چقدر به علاقه و دلبستگی شخصی خودتان به تاریخ بازمی‌گردد؟

به‌نظرم هویت هر ملتی وابستگی زیادی به تاریخش دارد. حق مردم است که از تاریخ و گذشته کشورشان خبر داشته باشند. تاریخ همیشه یکی از دغدغه‌ها و علایق شخصی خودم بوده است و سریال‌های تاریخی را یک ابزار جذاب برای بیان تاریخ و گذشته یک ملت می‌‌دانم. با فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی علاوه‌بر سرگرم کردن مردم می‌توان آنها را با گذشته‌شان آشنا کرد. این موضوع درقبال نسل‌‌های جوان‌‌تر اهمیت بیشتری هم دارد.
 
معمولا وقتی یک نقش تاریخی پیشنهاد می‌شود، علاوه‌بر اطلاعاتی که کارگردان در اختیارتان قرار می‌دهد، خودتان هم به‌دنبال مطالعه و تحقیق درباره کاراکتر مورد نظر یا آن دوره تاریخی خاص می‌روید؟

معمولا قبل از آغاز فیلمبرداری روی نقش پیشنهادی کار می‌کنم. به‌نظرم حتی برای نقش‌های مربوط به دوران جدید هم باید تحقیق و مطالعه داشت، چه برسد به نقش‌های تاریخی. برای همه نقش‌های تاریخی که تا امروز بازی کرده‌ام تا جایی که امکانش را داشته‌‌ام به اسناد و کتاب‌های موجود رجوع کرده‌ام تا به یک شناخت و جمع‌‌بندی کلی از شخصیت برسم.

بازی‌تان در سریال در چشم باد یکی از بهترین و به‌یادماندنی‌ترین نقش‌آفرینی‌هایتان است. از حضورتان در این سریال و نقش حاج قاسم بگویید.

نقش حاج قاسم نه از خودم خیلی دور بود و نه برایم غریبه به‌نظر می‌‌رسید. من هم فضایی را که قصه سریال در آن می‌گذرد، تجربه کرده‌ام و هم آدم‌هایی شبیه حاج قاسم را زیاد دیده‌ام. خودم اهل تهران هستم و تهران قدیم را به‌خوبی به یاد دارم. انسان‌های لوطی‌مسلکی مثل حاج قاسم هم برایم غریبه و ناآشنا نیستند. وقتی آقای جوزانی نقش حاج قاسم را پیشنهاد کردند، خیلی خوشحال شدم، چراکه هم از کاراکتر و هم از فضا شناخت کافی داشتم و برایم تداعی‌کننده خاطرات خوش گذشته هم بود. اگر دقت کرده باشید حاج قاسم لحن مخصوص به‌خود را دارد که همان لحن اهالی قدیم تهران است.

شغل حاج قاسم هم یکی از جذابیت‌‌های این کاراکتر به‌شمار می‌‌رود. هرچند او در ظاهر چاپخانه دارد اما درنهایت یک شخصیت فرهنگی است.

بله، اصلا یکی از دلایلی هم که میرزاحسن ایرانی پس از کوچ از شمال به تهران به حاج قاسم پناه می‌آورد، همین فرهنگی بودن و داشتن اشتراکات فکری و عقیدتی مشترک است.

بازی شما در سریال چقدر زمان برد؟

من فقط در بخش تهران سریال حضور داشتم. فکر می‌کنم نزدیک به هشت‌ماه درگیر بازی در سریال بودم.

حالا که سال‌ها از ساخت و پخش در چشم باد می‌‌گذرد، از حضور در این سریال راضی هستید؟

بله، در چشم باد اولین همکاری‌ام با آقای جوزانی بود که بسیار از آن لذت بردم. خودم هم فکر می‌کنم یکی از بازی‌های متفاوتم را در این سریال داشته‌ام.

در چشم باد یکی از سریال‌های باکیفیت و ماندگار تلویزیون در دودهه گذشته است. به‌عنوان یک بازیگر مجرب نقاط قوت و تمایز این سریال را در چه می‌‌بینید؟

در چشم باد یک نگاه واقعی و منصفانه به تاریخ داشت. از سوی دیگر سعی شده بود علاوه‌بر روایت تاریخ، بخشی از فرهنگ و هنر فراموش‌شده ایرانیان نیز نمایش داده شود. در این سریال همه‌چیز روی اصول پیش می‌رفت. برای مثال پیش از شروع فیلمبرداری فیلمنامه سریال کامل بود که در ساخت سریال‌های درجه الف اتفاقی کم‌نظیر است. در چشم باد قصه جذابی دارد و روی شخصیت‌ها واقعا کار شده بود. ساخت چنین سریال‌هایی واقعا سخت است و ریاضت‌ها و زحمات خود را طلب می‌‌کند. آقای جوزانی علاقه خاصی به فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی دارد و سعی کرد قسمتی از این فرهنگ را به‌نمایش بگذارد.

آقای صدیق‌‌شریف دوست ندارید نقش‌‌های متفاوت‌تری را تجربه کنید؟ نقش‌هایی مثل حاج قاسم که با بازی‌‌های قبلی‌تان تفاوت داشته باشد.

به‌نظرم مردم مرا با همین نقش‌های مثبت پذیرفته‌اند و تغییر ذهنیت آنها دیگر به این آسانی‌ها نیست. یکی، دو بار هم تلاش کردم در نقش‌های منفی ظاهر شوم و اتفاقا نتیجه هم بد نبود اما مردم استقبالی نکردند و از سوی دیگر وقتی بازیگر در یک نقش جا می‌‌افتد، معمولا پیشنهادهایی که به او می‌رسد، همه شبیه همان نقش هستند و کمتر کارگردانی است که حاضر باشد این ریسک را بپذیرد و یک نقش متفاوت و خاص را به چنین بازیگری بسپارد. خودم هم البته دوست دارم در نقش‌هایی ظاهر شوم که مخاطب بپذیرد و با آنها همذات‌پنداری کند.

این روزها مشغول چه کاری هستید؟

در سریال «گیلدخت» کار مجید اسماعیلی بازی می‌کنم. این سریال برای شبکه سه سیما ساخته می‌شود.

* نویسنده: زهرا صلواتی، روزنامه نگار